26 Ocak 2009 Pazartesi

Beyin

Beyin

Vikipedi, özgür ansiklopedi

ıÜüİnsan beyni

ıÜüHayvan anatomisinde beyin, veya ensefalon (yunanca), merkezi sinir sisteminin yönetim merkezidir. Bir çok hayvanda beyin, kafanın içinde, birincil duyu organlarının ve ağzın yakınında yerleşmiştir. Tüm omurgalılarda beyin olduğu gibi, omurgasızlarda da merkezileşmiş bir beyin veya birbirinden bağımsız ganglionlar topluluğu vardır. Beyin, şaşırtıcı derecede karmaşık ve komplike olabilir. Örneğin insan beyni 100milyar'dan fazla nöron içerir ve bu nöronların her biri, kendi gibi 10.000 tanesiyle bağ yapar.[1]

ıÜü

Tarihçe

ıÜüBeynin fonksiyonu hakkındaki ilk kabuller, onun sıradan bir "kafatası yığınağı" olduğudur. Mısır'da, Orta Krallık döneminde, mumyalama işleminde beyin daima çıkartılırdı, ve zekânın kaynağı olarak kalp kabul edilirdi. Heredot'un aktardığına göre, mumyalama işleminin ilk basamağı şöyle olurdu: "En iyi mumyalama dediğimiz şudur: Önce demir bir kanca ile burun deliklerinden beyni çeker; ama hepsini alamaz, kalanını ilaçla eritir"di. Binlerce yıldan sonra, bu inanış tersine döndü; artık beyin, zekânın kaynağıdır

ıÜüGenel Bakış

Beyin, sadece zekânın ve mantığın kaynağı olduğu için değil, aynı zamanda idrağın, duygunun, hafızanın, öğrenmenin kaynağı olduğu; duyusal sistemi, hareketi, davranış biçimini kontrol ve koordine ettiği; aynı zamanda nabız, tansiyon, sıvı oranı ve vücut sıcaklığı gibi konularda homeostaziyi sağladığı için de önemlidir. Refleksler ve temel hareket davranışları gibi basit davranışlar ise omurilik kontrolünde olabilmektedir.

Gri ve beyaz madde arasındaki fark, çoğu beyinde net olarak görülebilmektedir. Gri madde, nöronların hücre gövdesinden oluşurken, beyaz madde ise, nöronlar arası bağlantı kurmaya yarıyan akson ve dendritlerden oluşmuştur. Aksonlar, myelin denilen ve elektriksel iletiyi hızlandırmaya yarayan bir tabakayla kaplıdır ve aksonlara rengini myelin maddesi verir. Beyine dıştan bakıldığında serebral korteks ve gri madde görülür.

Beyin üzerine çalışmalar, beyini en özel düzey molekülerden en genel düzey psikolojiğe kadar inceleyen biyoloji dalı olan nöroloji biliminde incelenmektedir.

ıÜüAkıl ve Beyin

ıÜüBeynin tanımı; kafatasının içindeki, tüm elektrokimyasal nöronal faaliyetlerden sorumlu, fiziksel ve biyolojik bir cevher olduğudur. Akıl ise, inanç veya istek gibi zihinsel özniteliklerle ilgili görülmüştür. Bazı görüşlere göre akıl beyinden bağımsız bir şekilde vardır. Tıpkı ruh gibi. Bazı teorisyenlere göre ise, akıl bir bilgisayar yazılımına, beyin ise donanımına karşı gelmektedir.

ıÜüBeyin işlev ve yeteneklerinden bir kısmı diagram olarak

Beyindeki 10 milyar sinir hücresinden sadece ikisi görülüyor. Hücrelerin dendrit ve aksonları temas halinde. Bilim adamları, buna ‘sinaps' diyorlar. Motor sinir hücrelerinde aksonlar, duyu sinirlerinde ise dendritler uzun bir yapıya sahiptir. Sinir hücresindeki akson bölümü, hücreleri birleştiren liflerdir. Dendirtler geniş bir ağacın kolları gibi dallara ayrılabilir.

ıÜüBeyin, bir kamera, kütüphane, bilgisayar ve iletişim merkezinin tek yere toplanmış hali gibidir. Bilgisayarların aksine, beyin, kullanıldıkça daha iyi bir hale gelir. Dikkatli bakan bir göz, beynin içerisindeki karmaşık yapıdaki harika amacı ve büyük organizasyonu hemen fark eder.

Yetişkin bir insanın beyni, yaklaşık 1350-1400 gram ağırlığındadır. Buna karşın, 100 süper bilgisayarın bilgisini içerebilir. Beynin temel birimi, ‘nöron' olarak adlandırılan sinir hücreleridir. Her bir hücre, milimetrenin yüz binde biri kadar bir çapa sahiptir ve ‘çekirdek', ‘dendrit' ve ‘akson' adlı bölümlerden oluşur.

Bu hücreler, elektrik anahtarları gibi ateşlenebilirler. Bir hücre “ateşleme” yaptığında, kendisiyle komşu diğer hücreler, kimyasal içerikli bazı elektronik sinyaller yollar. Bu sinyaller mikrovoltl 3 mertebesindedir

Bazı bilgisayarlar, bilim adamlarınca özel olarak hazırlanırlar. Bu bilgisayarların temel özelliği, işlem hızlarının ve bilgi depolama kapasitelerinin çok yüksek olmasıdır. Bu bilgisayarlar, bu nedenle ticari olarak kullanılmazlar. Cray 2 adlı süper bilgisayar da bunlardan biridir.

Cray 2'nin saniyede yapabildiği hesaplama sayısı 10 9'dur (1 milyar). Bilgi depolama kapasitesi ise 10 11 bit'tir. Yani bu süper bilgisayarın depolama kapasitesi, insan beyninin ancak binde biri kadardır. Beyin, tüm bu bilgisayarlardan çok daha gelişmiş bir yapıya sahiptir. Aslında bu benzetmeyi daha ileri götürmek pek mümkün değildir. Çünkü insan beynini, tam olarak ne teknolojideki ne de doğadaki başka bir şeye benzetebilirsiniz.l 5 Beyindeki her bir hücrede, bir trilyon atom vardır. Bunların her biri doğru yerde, doğru görevleri, tam olarak yerine getirirler.

Bilgisayar tasarımcıları, yapay bir zeka gerçekleştirmeye çalışıyorlar; bunu yaparken de beynimizdeki sinirsel ağları taklit etmeye çalışıyorlar. Ne var ki, bu konuda elde edilen başarı oldukça kısıtlıdır. Nitekim bu konuda çalışma yapan bilim adamlarından biri, “bizim düşünme yapımızın bazı özelliklerinin asla bir makine tarafından tekrarlanamayacağını” açıklamıştır.l 6


Bu tablo, çeşitli sistemlerin hafıza kapasitesini göstermektedir. Beynin potansiyel kapasitesinin, 25 milyon kitap cildine veya 800 km.'den daha uzun bir kitap rafına eşit olduğuna dikkat ediniz. Tablodaki veriler, kelime bazında bilgisayarlarda kullanılan bilgi birimine dönüştürülecek olursa, bir kelime 40 bit'e denk gelecektir (1 kelime=5 Byte=40 bit).

DEPOLAMA CİHAZI

BİLGİ KAPASİTESİ

(Kelime)

1 yazılı sayfa

300

3.5” kompakt disk

40-200 milyon

ABD Kongre Kütüphanesi

22 trilyon (20 milyon cilt)

Hiç yorum yok:

Powered By Blogger